بسم الله الرحمن الرحيم
هنرستان پروين اعتصامي
تعريف آسيب اجتماعي :
آسيب هاي اجتماعي به مفهوم رفتا ري است كه به طريقي با انتظارهاي مشترك اعضاي يك جا معه سا زگا ري ندا رد وبيشتر افراد آن را ناپسند ونادرست مي دانند در واقع هر جامعه از اعضاي خود انتظار دا رد از ارزشها وهنجا رها تبعيت كنند اما هموا ره عده اي پيدا مي شوند كه پا ره اي ا ز اين ا رزشها وهنجا رها را رعايت نمي كنند ،جا معه افرادي كه هماهنگ و همساز با ا رزشها وهنجا رها باشند سا زگار يا همنوا واشخاصي را كه بر خلاف آنها رفتا ر مي كنند نا سا زگار يا نا همنوا مي خواند ا ز ميان افراد نابهنجار كسي كه رفتار نابهنجا رش زودگذر نباشد ودير گاهي دوام آورد،كجرو يا منحرف ناميده مي شود ورفتار او را انحراف اجتماعي يا آسيب اجتماعي مي خوانند. جا معه شناسي و جرم شناسي متوجه آن دسته از نقض هنجا رهاست كه توسط عده ي زيادي از مردم گناه تلقي مي گردد از اين رو انحراف يا آسيب اجتماعي به رفتا رهايي اطلاق مي گردد كه هنجا رهاي اجتماعي را نقض كرده و در نتيجه از نظر تعداد بسيا ري از مردم قابل نكوهش است.
گسترش روز افزون آسيب هاي اجتماعي ( ترك تحصيل ،فرار از مدرسه ،اعتياد،سرقت،تشكيل گروههاي معا رض و ونداليسم و…) به ويزه در سال هاي اخير در بين دانش آموزان وهمچنين شيوع مفسده هاي آشكار وپنهان ،افزايش قابل توجه بزهكا ري ها وكژروي هاي اجتماعي و آلودگي به مواد مخدر ،به ويزه در ميان جوانان و نوجوانان جا معه مستلزم تعمق و چا ره انديشي اساسي است.
دهه 80نقطه انفجار آسيب هاي اجتماعي است و ما نمي توانيم ا ز كاهش يا برطرف كردن اين آسيب ها صحبت كنيم ،زيرا چنين كا ري ممكن نيست و تنها راه چا ره كنترل اين آسيب هاست . تمام آسيب هاي اجتماعي ميل به گسترش دارند كه اگر در شكل ساختا ري به صورت جدي قصد پيشگيري داشته باشيم ،شايد تا حدودي موفق شويم. بنا براين انجام هرگونه برنامه ريزي و فعاليت در راستاي كاهش آسيب هاي اجتماعي در بين نوجوانان جا معه ا ز چند جهت ضروري است چرا كه از يك طرف با كاهش آسيب هاي اجتماعي ،ضريب امنيت اجتماعي بالا رفته،ا ز طرف ديگر سرمايه اي كه به دليل افت تحصيلي و فرا ر از مدرسه هزينه مي شود،كاهش مي يابد،هزينه هايي كه صرف ايجاد ا منيت در جامعه مي گردد در ا مر آموزش وتعالي فرهنگي جامعه صرف مي شود ،پس مي طلبد تا در راستاي شناخت عوا مل كنترل كننده و كاهش دهنده آسيب هاي اجتماعي تلاش بيشتري كنيم.
به طور كلي دو نوع نگرش نسبت به آسيب هاي اجتماعي وجود دا رد:يك نگرش كه عمدتا متوجه چگونگي جرايم و نفس بزه هاي اجتماعي ،شيوع ،گستردگي،عمق،شدت وآثار ناصواب آن است .صاحبان چنين نگرشي ،يبشترين هم خود را در جهت وضع قوانين گوناگون ،ساخت زندان ،مبا رزه با كزروي ها و بالطبع مبارزات مجرمان ،به خصوص از طريق زندان صرف مي كنند. نگرش ديگر معطوف به خصيصه ها و توانايي هاي اجتماعي فرد بزهكا ر است كه مرتكب جرم مي شود. درواقع در اين نوع نگرش محور توجه ،انسان هايي اند كه به رغم مشابهت فراوان با بسياري از همسالان خود ا ز نظر شرايط اقتصادي –اجتماعي ،به علل خاصي (عدم آشنايي كافي با مهارتهاي اجتماعي )دچا ر آسيب پذيري اجتماعي مي گردند؛صاحبان چنين نگرشي دوست دا رند تمام انديشه وتلاش خود را متوجه شناخت عوا مل پديد آيي رفتارهاي آسيب زا نمايند وراه حل مسئله را در آموزش و ا رتقاي سطح آگاهي مهارت ها و انطباق پذيري اجتماعي فرد مي دانند.
بر اساس دو نوع نگرش فوق الذكر مي توان دو راه حل براي مسئله (كاهش آسيب هاي اجتماعي )مطرح نمود : راه حل اول كه اصطلاحا مي توان آن را حل كوتاه مدت ،سطحي و سخت افزا ري ناميد،به موا ردي چون ساخت زندان ،استخدام پليس بيشتر،تشديد مجا زات مجرمان و… به منظور مبا رزه با مجرمان تاكيد دا رد در حالي كه راه حل دوم در مقابل راه حل اول قرا ر دا رد و اصطلاحا راه حل دراز مدت ،ريشه اي و نرم افزا ري ناميده مي شود به عوا ملي چون فرهنگ سا زي ،اجتماعي كردن ،دروني نمودن ارزشها و هنجارهاي جا معه ا ز طريق آموزش مها رتهاي اجتماعي تاكيد دا رد.